Hout is de meest traditionele brandstof en geeft het meest spectaculaire en natuurlijkste vlammenspel. De nieuwste generaties gesloten houthaarden en houtkachels werken echter veel economischer dan vroeger. Door het gesloten systeem branden onze HR-houthaarden van bijvoorbeeld M-Design of Spartherm zeer efficiënt en kunt u uren lang genieten zonder blokken te hoeven toevoegen.

Onze houtgestookte haarden zijn gesloten systemen waarbij door een speciaal aangebracht rookkanaal de luchttoevoer van buitenaf worden aangevoerd en de rookgassen via een binnenkanaal worden afgevoerd. Het grote voordeel van een gesloten houtgestookte haard is het hoge warmterendement.

Een houtkachel is een afsluitbaar toestel dat los in de kamer staat en aangesloten dient te worden op een rookkanaal. Het rookkanaal moet een minimale doorsnede hebben van 150 mm. Onze houtkachels voldoen aan de strengste veiligheids- en milieunormen en zijn goed regelbaar. Een goed voorbeeld van een regelbare houtkachel is de ‘woodbox’-regelaar van Nestor Martin.

Houtkachels worden van gietijzer of plaatstaal vervaardigd. Plaatstaal warmt snel op, maar koelt ook weer snel af. Hierdoor wordt de temperatuur hoger dan in een gietijzeren kachel en kunnen er meer schadelijke stoffen vrijkomen. De aanschaf van een houtkachel ligt tussen de € 400 en € 4000. Marga Sfeervuren levert uitsluitend gietijzeren houtkachels van de bekende merken zoals Koppe, Janus en Nestor Martin.

Om vuur te maken heeft men drie elementen nodig: brandstof, zuurstof en temperatuur. Als men een stuk hout op een temperatuur brengt van 220 graden Celsius hoeft men alleen nog maar lucht toe te voeren om vuur te krijgen. Dit wordt de verbrandingsdrempel genoemd. Ter vergelijking: kolen hebben een verbrandingsdrempel van circa 450 graden Celsius.

Hout heeft een verbrandingsdrempel van 571 graden Celsius. Bij elke verbranding komt kooloxide gas vrij. Door een goede totale verbranding in combinatie met een juist aangelegd rookkanaal worden de vrijgekomen gassen afgevoerd naar de buitenlucht. Bij een goede totale verbranding komt ook weinig rook en geen roet vrij. Het glas van de haard blijft schoon, het is goed voor het milieu en uiteraard goed voor uw portemonnee.

Bij onvolledige verbranding kunnen schadelijke stoffen vrijkomen zoals koolmonoxide. Deze stoffen zijn schadelijk is bij inademing. Verder kunnen er polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) vrijkomen die kankerverwekkend zijn zoals benzo(a)pyreen. Onvolledige verbranding leidt ook tot roetaanslag (teerachtige deeltjes) die zich afzet tegen de binnenkant van de schoorsteen en brandbaar is.

Als het houtvuur net brand zal de rook aanvankelijk grijs zijn. Dit betekent dat het vuur nog onvoldoende heet is. Kleurloze of witte rook is een signaal dat de verbranding optimaal is. Indien de rook grijs of zelfs zwart blijft is er sprake van onvolledige verbranding. Dit kan naast de kleur van de rook ook worden herkend aan oranje, gele en instabiele vlammen. Onvolledige verbranding kan het gevolg zijn van onvoldoende luchttoevoer (verstel het luchtinlaatrooster of open een raam in de ruimte waar de haard of kachel brandt). Een andere oorzaak kan zijn dat de haard niet goed trekt omdat het rookkanaal is vervuild of belemmerd. Een derde en veelvoorkomende oorzaak is dat het hout onvoldoende droog is.

Sommige houtsoorten kunnen wel tot 50 % vocht bevatten als zij vers van de stam komen. Neemt men 2 kg vers hout, dan kan dit wel 1 liter vocht bevatten. 1 liter water geeft maar liefst 1234 liter waterdamp hetgeen uw rookkanaal nooit snel genoeg kan verplaatsen. Afhankelijk van de soort en hardheid van het hout dient stookhout een aantal jaren in de open lucht te drogen voordat het geschikt wordt als haardhout.

In principe zijn korte stronken van loofbomen het meest geschikt. Tijdens de verbranding gebruikt u een deel van de geproduceerde calorieen om het water te verdampen. Hoe natter het hout, hoe meer het hout zijn eigen calorieen moet gebruiken voor het de leefruimte kan verwarmen. Het verschil zit hem in de dichtheid: zwaar hout bevat meer brandbare stof en brandt langer omdat het harder is.

Houtsoort Energiewaarde per kWh/m³
Beuk 2150
Eik 2100
Es 2100
Berk 1900
Esdoorn 1900
Dennenhout 1700
Sparrenhout 1600
Grenenhout 1500
Wilg 1400
Populier 1400

Wereldwijd willen milieu organisaties de uitstoot van CO2 terugbrengen. Als een boom natuurlijk afsterft vindt er een verrottingsproces plaats. Dit is ook een vorm van verbranding waarbij de CO2 aan het milieu wordt teruggegeven. De verbranding van hout in de haard is enkel een versnelling van dit natuurlijk proces en kunnen wij dus spreken van een CO2 neutrale verbranding. Ecologisch is de cirkel dus rond. Bovendien is hout een zichzelf vernieuwende en aanwassende brandstof. Minder dan 20% van het door natuurlijke kap verkregen hout wordt gebruikt als brandstof.

U hebt de keuze uit verschillende mogelijkheden zoals hakhout: gekloofde blokken die u vooraf goed moet laten drogen, houtbriketten: gemaakt van houtkrullen en houtvezels die als restproduct van de houtindustrie overblijven en samengeperst worden tot briketten. Deze briketten zijn gemakkelijk in het gebruik en branden snel en lang. Zaagsel en paraffinebriketten: gemaakt van zaagsel gemengd met paraffine voor een optimale verbranding of bruinkoolbriketten van samenperste bruinkool maar minder milieuvriendelijk.

Snoeihout kan, mits voldoende droog, een uitstekende brandstof voor uw open haard zijn. Echter niet alle hout is brandhout; populierenhout bijvoorbeeld verspreidt een nare stank en esdoornhout geeft bij verbranding een scherpe, prikkelende geur. Hout dient meestal 2 jaar te drogen voor gebruik en de vochtigheid moet minder dan 15 tot 20 % te zijn. Met een vochtigheidmetertje kunt u de vochtigheid van het hout vaststellen.

Een speksteenkachel slaat de warmte op en geeft dit langzaam via de warm geworden steen af aan de leefomgeving. Speksteenkachels geven een extra hoog rendement en kunnen langdurig werken op relatief weinig hout. Een nadeel is het gewicht, een speksteenkachel weegt al tussen de 500 kilo en 4000 kilo en zal dus doorgaans op de begane grond worden geplaatst. Speksteenkachels zijn een kostbare maar duurzame investering. De prijzen liggen tussen de € 2000 en € 10000.